Verbindende factor in de buurt

Aanleiding

‘De opening van de OBA-vestiging Postjesweg vond plaats in kleine kring, vanwege de coronamaatregelen. “Het plan was om hier te staan met heel veel schoolkinderen,” vertelde OBA-directeur Martin Berendse. “Dat feest kon helaas niet doorgaan. Maar we zijn vooral blij dat de bibliotheken weer open kunnen. En helemaal omdat we na ruim zeven jaar weer terug zijn in de buurt van het August Allebéplein. Het is onze vaste overtuiging dat er een bibliotheek in Slotervaart/Overtoomse Veld moet zijn en blijven.” Schrijver Abdelkader Benali, bewoner van een van de appartementen van het complex New West waarin de OBA een plek heeft gevonden, onderschreef de woorden van de OBA-directeur in Het Parool: ‘Er was ruimte voor een maatschappelijke voorziening. Het is voor de wijk enorm belangrijk dat de bibliotheek weer terug is. Ook vanwege de uitstraling. Een bibliotheek staat voor beschaving en geeft een veilig gevoel.’

Willem Berghoef, beleidsmedewerker, afdeling Strategie & PR bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA): ‘Helaas waren ook hier bezuinigingen de aanleiding voor deze ingreep. In Slotervaart hadden we twee vestigingen. Eentje in de buurt van het August Allebéplein, en eentje in de buurt van het Sierplein. Toen er op stadsdeelniveau werd bezuinigd moest een van deze vestigingen dicht. Dat werd die aan het August Allebéplein. De overgebleven vestiging aan het Sierplein diende gerenoveerd te worden, maar we kwamen er met de verhuurder niet uit. Dat bleek een te dure exercitie, met als gevolg dat we uiteindelijk zijn teruggegaan naar het August Allebéplein. We zitten nu aan de Postjesweg, op een betere plek, maar wel met minder vierkante meters.’

Concept/onderliggende visie

Berghoef vervolgt: ‘In deze vestiging werken we samen met een buurtcollectief en een horecapartner. Een andere partij zorgt voor de studiebegeleiding. Verder is er een kleine expositieruimte. De aangebrachte vide creëert een soort bovenverdieping.’ De OBA streeft naar een dicht bibliotheeknetwerk in de hele stad. Directeur Berendse in Het Parool: ‘Het bezoek aan de buurtbibliotheken is met 40 procent gestegen, van 1,8 naar 2,5 miljoen bezoekers per jaar. Vooral voor kinderen is het belangrijk om een bieb in de buurt te hebben. Alle kinderen van Amsterdam moeten zelf naar hun bibliotheek kunnen lopen of fietsen.’ Berendse pleit ervoor het aantal bibliotheken in de stad te laten meegroeien met de bevolking, zoals dat ook gebeurt met scholen, sportvelden en parken. ‘Het is al tientallen jaren een uitgangspunt dat er per 30.000 inwoners een buurtbibliotheek moet zijn. Dat betekent dat we in Nieuw-West met zijn 160.000 inwoners aan de komst van een vijfde vestiging moeten werken, en vast moeten nadenken over een zesde.’

Inclusief de centrale vestiging op het Oosterdokseiland beschikt de OBA over 27 vestigingen. Berghoef: ‘We willen in de haarvaten van de samenleving zitten. Vorig jaar wilde de gemeente eens te meer op onze exploitatie bezuinigen. Dat leidde bij ons tot de conclusie dat we dan drie vestigingen zouden moeten sluiten. Het gevolg was een storm van protest. Buurtbewoners zeiden: “Blijf van onze vestiging af”. Er kwamen handtekeningenacties. Ook zijn er nog steeds buurtbewoners kwaad dat we vertrokken zijn van het Sierplein. Dat laat zien hoe blij de burger is met een bibliotheek om de hoek. Projectontwikkelaars die bezig zijn met nieuwe projecten zien eveneens graag dat een bibliotheek deel is van het plan. De bibliotheek is echt de verbindende factor in de buurt. Om die reden wilden we een grote vestiging neerzetten aan de Zuidas: OBA Next. Het bestuur van deze stad heeft echter anders besloten. De nieuwe coalitie kiest voor een nieuwe grote vestiging in de Bijlmer, in Amsterdam Zuidoost. Omdat wij ons op het standpunt stellen dat de bibliotheek er is voor de hele stad, en dus ook voor een gebied met veel banken en advocatenkantoren, vinden wij een locatie aan de Zuidas zeker verdedigbaar, maar er valt natuurlijk ook iets voor te zeggen om de voorkeur te geven aan een van oudsher enigszins achtergesteld gebied.’

Locatie(keuze)

OBA Postjesweg ligt naast een winkelcentrum en een metrostation aan een doorgaande fietsroute.

Realisatie/jaar van opening

OBA Postjesweg ging open op 19 november 2020.

Gebruik/beheer (ervaringen)

‘Net als bij de vestiging Van der Plek geldt voor die aan de Postjesweg dat je beter een kleinere vestiging op een mooie plek kunt hebben, dan een grotere vestiging op een minder mooie plek.’

Begroting/bouw- en inrichtingskosten

De OBA doet hier uit bedrijfsstrategische overwegingen geen mededelingen over.

Grootte gebouw (in vierkante meters)

De vloeroppervlakte van OBA Postjesweg is 215 vierkante meter. De vide zorgt voor 70 extra vierkante meter.

Naam architect/interieurarchitect

Voor de inrichting tekende architectenbureau Mecanoo.

Tips/leermomenten (do’s and don’ts)

‘Deze vestiging blijkt vol in de zon te liggen, en bij de bouw waren we vergeten airconditioning aan te brengen. Dus zijn er onlangs, tijdens de hete julidagen, vier airco’s in het gebouw geplaatst.’

Bijzonderheden/(lokale)kenmerken

‘Deze vestiging ligt in een mooi complex dat een architectuurprijs heeft gewonnen.’

Contactpersoon (voor meer informatie)

Willem Berghoef, beleidsmedewerker, afdeling Strategie & PR bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam: w.berghoef@oba.nl