Afspiegeling van de wijk

Aanleiding

Gevestigd in een nationaal monument ontworpen door Berlage in de jaren 1925-1927 onderging de OBA-vestiging aan het Mercatorplein in 2020 een heuse metamorfose. Doel van de ingreep: een buurtgerichte ontmoetingsplek creëren in de wijk De Baarsjes. Willem Berghoef, beleidsmedewerker, afdeling Strategie & PR bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA): ‘Nadat we jarenlang niets aan deze relatief grote vestiging hadden gedaan, werd het tijd om deze weer bij de tijd te brengen. Toen we met de verhuurder tot goede nieuwe afspraken wisten te komen, gaf het ons alle vertrouwen om te investeren in deze mooie plek. Het bestaande interieur werd helemaal gestript en opnieuw ingericht door het architectenbureau Mecanoo, en over het resultaat zijn we meer dan tevreden.’

Concept/onderliggende visie

‘Het resultaat is een mooie warme bibliotheek, waarbij de architect de winkeltjes die voorheen kenmerkend waren voor het Mercatorplein wist te integreren in het ontwerp. In de ene inham vind je nu het leescafé, in het andere de maakplaats of de jeugdbibliotheek. De verschillende functionaliteiten van de bibliotheek worden op deze manier heel treffend in beeld gebracht.’
 

Architectenbureau Mecanoo, verantwoordelijk voor het nieuwe interieur, heeft met het aanbrengen van lichtkoepels in het gebouw meer licht en een gevoel van ruimtelijkheid gecreëerd. De vestiging heeft een leescafé en een maakplaats gekregen en daarnaast verschillende studie- en werkplekken. Ook zijn er ruimtes voor groepsactiviteiten. Er kunnen lezingen, debatten, filmvertoningen en bijeenkomsten worden georganiseerd. Dankzij het verrijdbare meubilair kan de ruimte snel worden aangepast. Op de kinderafdeling is rekening gehouden met de naamgever van het plein waaraan het filiaal ligt, cartograaf Gerard Mercator: op de vloer is een wereldkaart geschilderd.

Locatie(keuze)

Het Mercatorplein ligt in Amsterdam-West.

Realisatie/jaar van opening

Op 4 juli 2020 ging de heringerichte bibliotheek aan het Mercatorplein feestelijk open.

Gebruik/beheer (ervaringen)

Elke OBA-vestiging wil een afspiegeling zijn van de wijk waarin zij staat. Dit betekent dat er inhoudelijk, programmatisch en qua collectiesamenstelling andere keuzes worden gemaakt. De accenten verschillen derhalve per locatie. Berghoef: ‘Was de wijk De Baarsjes een decennium geleden een ietwat achtergesteld gebied, tegenwoordig zijn er ook veel jongeren en welgestelden in de buurt komen wonen. Het is ons gelukt om die mix – variërend van immigranten tot yups – in de bibliotheek goed te bedienen. OBA Mercatorplein loopt als een trein. Ik woon zelf in deze buurt en zit er vaak te werken. Dan zie ik met eigen ogen de dingen die we bij de OBA in onze beleidsnotities opschrijven. Dat geeft echt energie. Onze samenwerkingspartner is een maakplaatsconsortium. Verder maakt een horecapartner deel uit van het geheel. En we werken niet te vergeten samen met partners op het gebied van digitale dienstverlening.’

Begroting/bouw- en inrichtingskosten

De OBA doet hier uit bedrijfsstrategische overwegingen geen mededelingen over.
 

Grootte gebouw (in vierkante meters)

OBA Mercatorplein is 813 vierkante meter groot.

Naam architect/interieurarchitect

OBA Mercatorplein werd heringericht door het architectenbureau Mecanoo.

Tips/leermomenten (do’s and don’ts)

‘Zet boekenkasten niet middenin de ruimte maar langs de wanden. Dat schept ruimte voor activiteiten en andere initiatieven en stelt je in staat beter invulling te geven aan de functie van de bibliotheek als derde plek voor ontmoeting en debat.’

Bijzonderheden/(lokale)kenmerken

‘We hebben de boekenkasten, die van lichter en handgemaakt materiaal zijn, tegen de wanden geplaatst. De opdracht voor deze boekenkasten hebben we gegeven aan een jong timmerbedrijf. Dat is prachtig gelukt. Deze boekenkasten geven de ruimte echt een aangename sfeer.

Contactpersoon (voor meer informatie)

Willem Berghoef, beleidsmedewerker, afdeling Strategie & PR bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam: w.berghoef@oba.nl