De Bibliotheek Berkel & IJssel - locatie de Bibliotheek Zutphen

Brug tussen technologie en erfgoed

Door: Eimer Wieldraaijer - 01-10-2020

Van de negen vestigingen van Graafschap bibliotheken is die in Zutphen ongetwijfeld het meest markant vanwege haar huisvesting in de historische Broederenkerk. Biedt die niet alledaagse keuze voldoende mogelijkheden voor inhoudelijke vernieuwing van het bibliotheekwerk?


Aanleiding

Waar eens Dominicaner monniken gehuisvest waren, zitten nu jongeren te studeren en sluiten zzp’ers zakendeals. Barbara Deuss-Verburg, programmamanager Graafschap bibliotheken, over de beslissing om de uit de 14e eeuw daterende kloosterkerk her in te richten voor eigentijds bibliotheekgebruik: ‘Op het moment dat we de knoop doorhakten en kozen voor renovatie en herinrichting van de Bibliotheek Zutphen in de Broederenkerk waren verschillende onderzoeken de revue gepasseerd: naar een andere locatie verkassen, diverse samenwerkingsmogelijkheden met partners op één locatie, et cetera. Alle onderzoeken zijn echter vastgelopen op de financiën: investeringen die niet terugverdiend konden worden, partners die geen financiële mogelijkheden hadden, locaties waaraan veel verbouwd en dus geïnvesteerd moest worden, en niet te vergeten de gemeente zelf die krap bij kas zat.

Renovatie en herinrichting van dit monumentale gebouw waar heel veel achterstallig onderhoud diende te gebeuren, bleek uiteindelijk de beste optie, vooral ook omdat de bibliotheek zelf in de inrichting kon investeren.’

 

Concept/onderliggende visie

‘Wat betreft het concept van debibliotheek Zutphen is niet gekozen voor innovatie als uitgangspunt. De verbinding tussen hedendaagse technologie, bibliotheekfunctie en religieus erfgoed (Broederenkerk) staat centraal. In de oude bibliotheek stond alleen de bibliotheekfunctie centraal.’ 

 

Locatie(keuze)

‘Zoals gezegd, is er op grond van financiële overwegingen en vanwege het behoud van religieus erfgoed voor de bestaande locatie gekozen. Mooie bijkomstigheid is dat de bibliotheek in het centrum van de stad gelegen is. Minder mooie bijkomstigheid is dat de bezoeker die met de auto komt in de naaste omgeving alleen betaald kan parkeren.’

 

Realisatie/jaar van opening

In juli 2017 is de bibliotheek in de huidige vorm in gebruik genomen. In het herinrichtingsproces is alleen het nodige bijgesteld ten aanzien van de aparte cursusruimte en de ventilatie in diverse ruimtes.

 

Gebruik/beheer (ervaringen)

Deuss-Verburg: ‘Op diverse fronten is er sprake van groei, met name het bezoekersaantal is fors toegenomen (studenten en toerisme). De cursusruimte voorziet in een behoefte, al was het achteraf beter geweest wanneer er meer ruimtes waren gecreëerd om grote en kleine groepen te ontvangen, zodat er nog meer activiteiten tegelijkertijd plaats kunnen vinden. De jeugdafdeling past heel goed in het concept van het erfgoed, maar is niet echt aansprekend voor jonge kinderen en hun ouders. De verwachting is dat er, in aansluiting op de nieuwe visie van Graafschap bibliotheken, het nodige aangepast gaat worden vanaf 2021.’

 

Begroting/bouw- en inrichtingskosten

Investering van de gemeente €600.000, investering van de bibliotheek €500.000.

 

Grootte gebouw

Netto vloeroppervlakte: 1375 vierkante meter.

Bruto vloeroppervlakte: 2740 vierkante meter.

 

Naam architect/interieurarchitect

Invorm Architecten Schiedam.

 

Tips/leermomenten (do’s-and-don’ts)

Deuss-Verburg: ‘De beperkingen van een monumentaal gebouw maken het lastig om er een hedendaagse, innovatieve bibliotheek in te vestigen. Het gebouw ziet er van binnen heel mooi uit, maar dat is op een aantal punten ten koste van de functionaliteit gegaan. Een aantal aanpassingen in ventilatie van ruimtes en verwarming is gesneuveld vanwege het beperkte budget of prioriteit van de verhuurder (gemeente).’

 

Bijzonderheden/(lokale)kenmerken

De kerk waarin de bibliotheek Zutphen gehuisvest is, is een voormalige kloosterkerk (Broederenkerk), die nog steeds verbonden is met het klooster. De kerk is als religieus erfgoed opgenomen in diverse wandelingen en vrij toegankelijk tijdens de openingsuren van de bibliotheek.

 

Contactpersoon (voor meer informatie)

Barbara Deuss-Verburg, programmamanager Graafschap Bibliotheken: barbara.deuss@graafschapbibliotheken.nl.