De Bibliotheek AanZet - locatie Bibliotheek AanZet Barendrecht Het Kruispunt

Spil in kruispunt van functies

Door: Eimer Wieldraaijer - 26-11-2020

Met 13 vestigingen, 13 servicepunten en 4 afhaalpunten in 12 gemeenten bestrijkt de Bibliotheek Aanzet een imposant werkterrein dat zich uitstrekt van Alblasserdam tot Zwijndrecht. Een van de vestigingen is te vinden in multifunctioneel centrum Het Kruispunt te Barendrecht, dat naast de bibliotheek onderdak biedt aan Exxact Barendrecht (publiek radiostation), Spruit eten en drinken en het theater.


Aanleiding

Ankie Kesseler, directeur-bestuurder bij de Bibliotheek AanZet over de totstandkoming van deze vestiging: ‘Barendrecht is een plaats met een oudere wijk en een vinexwijk, Carnisselande. Aanvankelijk waren er twee vestigingen, maar ten tijde van de financiële crisis besloot de gemeente dat die twee plaats moesten maken voor één bibliotheek. De vestiging in Carnisselande zou blijven, terwijl die in het oude stadsdeel, aan de Middenbaan, zou verdwijnen. Dat plan werd uitgevoerd, maar leidde tot een storm aan protesten. Een van de plaatselijke politieke partijen, Echt Voor Barendrecht, liet weten: als wij na de verkiezingen in het gemeentebestuur zitten, komt de bibliotheek onmiddellijk terug. Er kwam een nieuw College, met Echt voor Barendrecht, en rond diezelfde tijd (2014) trad ik aan als directeur van de Bibliotheek AanZet. In de gesprekken die volgden over een terugkeer van de bibliotheek gaven wij aan de heropening toe te juichen, maar niet eentje op oude leest geschoeid. In onze ogen was het tijd om een nieuw bibliotheekconcept te introduceren.’


Concept/onderliggende visie

Dat nieuwe concept, hoe zag dat eruit? ‘Gestalte geven aan de communitygedachte, met culturele partners onder één dak, en echt samenwerken. Een plek bieden waar je kunt studeren, een hapje eten, een theatervoorstelling bijwonen en uiteraard nog steeds een boek lenen. Een plek waar je aan allerhande activiteiten kunt deelnemen, waar je diverse cursussen en programma’s kunt volgen. Het was niet moeilijk om de wethouders en het College van dat concept te overtuigen. Ook Irene Pronk, directeur-bestuurder van de Stichting Theater het Kruispunt, zag het zitten, en op die manier zijn we heel snel gezamenlijk aan de slag gegaan.’

 

‘We willen echt een communitybibliotheek zijn. Mensen moeten zich bij ons thuisvoelen. Een third place waar mensen uit alle lagen van de Barendrechtse bevolking zich welkom voelen, waar zij geïnspireerd worden om een lezing te bezoeken, een voorstelling in de schouwburg bij te wonen of met vrienden het glas te heffen in de horecavoorziening. De mensen moeten iets hebben van: dit is onze plek. Niet alleen om iets te halen, maar ook om iets te brengen, om iets met anderen te delen. Hetzij kennis, hetzij verhalen. Ik spreek niet voor niets van de haal-en-brengbibliotheek, een term die ik dankbaar van Kees Hamann (oud-directeur van de Bibliotheek Vlissingen) heb overgenomen. De kern van de community- of participatiebibliotheek is dat mensen echt kunnen meedoen aan alles waar wij voor staan. Een platform in fysieke en digitale zin, samen met onze partners.’

 

Dat klinkt ambitieus. Lukt het in de praktijk ook om dat streven waar te maken? ‘Ja, maar het vergt wel dat je je organisatie daarop inricht. Onder meer door in je personeelsbestand ruimte te maken voor die werkwijze. Tegelijkertijd is het zaak om – naast het werken aan zo’n platform – je traditionele taak, zoals informatiebemiddelaar en bevorderaar van taalvaardigheid, te blijven uitoefenen. Die aanpak krijgt beter gestalte in een multifunctioneel centrum dan in een stand alone-bibliotheek.’

 

 

Locatie(keuze)

Het Kruispunt is gelegen aan de Middenbaan in Barendrecht en ligt aan de kop van een winkelcentrum, met een Wereldwinkel, ING-kantoor en Albert Heijn als naaste buren.


Realisatie/jaar van opening

In 1994 opende Het Kruispunt haar deuren als het nieuwe culturele centrum van Barendrecht. In de zomer van 2016 werd de accommodatie verbouwd aan de hand van een ontwerp van Hanratharchitect en in oktober 2016 is het gebouw met nieuwe functies in gebruik genomen.
 

Gebruik/beheer (ervaringen)

Kesseler: ‘De roep om de bibliotheek terug te krijgen, was in Barendrecht, zoals gezegd, enorm. Het oude vertrouwde publiek wist de weg naar de nieuwe vestiging dan ook snel weer te vinden. Na de metamorfose van het gebouw in 2016 is de uitstraling van Het Kruispunt aantrekkelijker en gezelliger geworden. De hele dag door zitten er veel mensen.’

‘Bij AanZet hebben we iemand aangetrokken voor de programmering. Niet alleen voor de bibliotheek, maar ook voor de partners. Zo hebben we onder meer de Stichting het Kruispunt Live in het leven geroepen. Tijdens de coronalockdown zijn er deejays naar bejaardenhuizen gegaan om daar, met inachtneming van de veiligheidsmaatregelen, muziek te draaien voor de bewoners.’

 

Begroting/bouw- en inrichtingskosten

De renovatie in 2016 kostte 762.500 euro (bouwkosten en inrichting).

 

Grootte gebouw (in vierkante meters)

De bibliotheekruimte in Het Kruispunt meet 610 vierkante meter.


Naam architect/interieurarchitect

Het ontwerp van de renovatie in 2016 is van Jan David Hanrath.


Tips/leermomenten (do’s and don’ts)

Kesseler: ‘Om je concept te realiseren, heb je een echte community librarian nodig. Iemand die daadwerkelijk weet te verbinden, te luisteren, en ervoor te zorgen dat er ook andere mensen naar je instelling komen dan de gangbare klandizie. Tegelijkertijd is het zaak om te zorgen voor betere informatieprofessionals. Vakmensen die met kennis van zaken, zowel fysiek als digitaal, op formeel en informeel gebied hun mannetje staan en die – samen met partners – onder meer het probleem van laaggeletterdheid tackelen. Professionals die in alle opzichten mensen bijstaan in hun persoonlijke ontwikkeling. Ik beweer niet dat we, wat dat betreft, alles in Barendrecht al voor elkaar hebben, maar het is wel de koers die we nadrukkelijk in beeld houden.’


Bijzonderheden/(lokale)kenmerken

Het draagvlak van de bibliotheek blijkt onder andere uit de storm van protest die opstak in Barendrecht toen de gemeente in 2013 besloot de oude vestiging te sluiten.

 

Contactpersoon (voor meer informatie)

Ankie Kesseler, directeur-bestuurder bij de Bibliotheek AanZet: akesseler@debibliotheekaanzet.nl.