De Bibliotheek Noord Fryslân - locatie Bibliotheek Schiermonnikoog

Integraal onderdeel van het dorpshuis

Door: Eimer Wieldraaijer - 29-10-2021

Ze zaten al onder één dak, maar sinds de ingrijpende verbouwing en herinrichting werken het dorpshuis en de bibliotheek op Schiermonnikoog tot ieders genoegen nauwer samen.


Aanleiding

Bibliotheken Noord Fryslân kent een indrukwekkend aantal vestigingen verspreid over een even imposant werkgebied: Buitenpost, Dokkum, Franeker, Harlingen, Surhuisterveen, De Westereem, Dronryp, Hallum, Kollum, St.-Annaparochie en niet te vergeten de vier Waddeneilanden Ameland (Hollum en Nes), Terschelling, Vlieland en Schiermonnikoog.

Op laatstgenoemde eiland zitten de openbare bibliotheek en het dorpshuis onder één dak. Onlangs onderging het gebouw een ingrijpende opknapbeurt, waarbij tevens de ruimte van de bibliotheek vergroot werd. Paulien Schreuder, directeur-bestuurder van Bibliotheken Noord Fryslân: ‘De bibliotheek op Schiermonnikoog dateert uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Er bestond bij ons al langere tijd de wens om deze bieb naar de 21ste eeuw te tillen. In overleg met het dorpshuis hebben we gekeken hoe we dit het best konden doen. We wilden de bibliotheek vergroten om in de extra ruimte digitale cursussen te verzorgen, spreekuren te geven, et cetera. Om deze ideeën te verwezenlijken hebben we een plan opgesteld. Gemeente, dorpshuis en bibliotheek hebben stevig geïnvesteerd, en we hebben een subsidie aangevraagd bij het Iepen Mienskipfûns. Dit is een provinciaal fonds om initiatieven van inwoners in Friesland verder te helpen. Projecten die bijdragen aan de leefbaarheid van een wijk, dorp of eiland kunnen in aanmerking komen voor subsidie. Gelukkig vielen wij in die categorie en hebben we op Schiermonnikoog gezamenlijk de financiering en zo benodigde vernieuwing kunnen realiseren.’

 

Concept/onderliggende visie

‘In de nieuwe situatie is sprake van één ruimte. Waar voorheen nog een deur naar de bieb zat, bevindt zich nu een ruime opening. De kasten uit de jaren zeventig zijn verdwenen. Daarvoor in de plaats kwam een nieuwe inrichting op basis van het blackbox-concept. Kenmerk van deze retailformule, die we toepassen in al onze vestigingen, is de grote aandacht voor de presentatie van de materialen. De bibliotheekkasten van de blackbox-formule zijn gemaakt van zwart metaal. Door de donkere achtergrond worden de boeken nog beter zichtbaar, zeker in combinatie met frontale display. De gietvloer daarentegen is juist heel licht.
 

Via de trap of de lift kom je op twee bovenverdiepingen. Denk daarbij met name aan onze ontmoetingsfunctie. Aan de voorkant van de bovenetage is er de jeugdafdeling, terwijl we aan de achterkant de collectie-onderdelen Literatuur en Spannend hebben gepositioneerd. Al met al is er sprake van een grondige verbouwing.’

 

Locatie(keuze)

‘Het dorpshuis staat aan de Torenstreek, naast de oude witte vuurtoren. Voor de kenners van Schier: je loopt bij hotel-restaurant Van der Werff in het hart van het dorp naar buiten en wandelt binnen vijf minuten naar de bibliotheek. Het plan bestaat om het gebied rondom het dorpshuis verder te ontwikkelen. De oude brandweerkazerne en het voormalige bezoekerscentrum van Natuurmonumenten bieden daar ook alle gelegenheid voor.’

 

Realisatie/jaar van opening

In mei 2021 ging de vernieuwde bibliotheek van Schiermonnikoog open. De bieb is op werkdagen open van 15.00-18.00 uur en op zaterdag van 10.00-12.00 uur.
Het eiland telt in totaal 936 inwoners.

 

Gebruik/beheer (ervaringen)

Sinds de renovatie wordt de bibliotheek nog beter gebruikt. Met name door toeristen, die de bieb zeker in de zomer goed weten te vinden. Daarnaast wordt de bieb omarmd door de badgasten. ‘We zijn in die zin uniek dat 140% van de bevolking lid is van de bieb. Hoe dat kan? Een deel van onze leden zijn mensen met een tweede huisje op het eiland.’
 

‘Vroeger zat de deur van de bieb op slot als er een activiteit in het dorpshuis plaatsvond. Die situatie bestaat gelukkig niet meer. En ja, dan wordt er af en toe wel eens een boek meegenomen, maar daar word ik eerlijk gezegd niet warm of koud van. Dat staat in geen verhouding tot de prettige ambiance, het aangename verblijfsklimaat en de dynamische omgeving die we dankzij de inniger samenwerking met het dorpshuis hebben kunnen creëren.’

 

Begroting/bouw- en inrichtingskosten

Alles bij elkaar kostten verbouwing en herinrichting van de bibliotheek circa 300.000 euro.

 

Grootte gebouw (in vierkante meters)

De bibliotheek is 240 vierkante meter.

 

Naam architect/interieurarchitect

OdV in Assen verzorgde het interieur.

 

Tips/leermomenten (do’s and don’ts)

‘Door de samenwerking met het dorpshuis zijn we gemeenschappelijke doelstellingen gaan formuleren voor en met de bewoners en badgasten van Schiermonnikoog.

Wanneer je als bibliotheek een droom hebt en je wilt de gemeente meenemen in jouw droom, dan moet je actie ondernemen. Zo hebben wij de burgemeester en de ambtenaar twee jaar geleden meegenomen naar de vaste wal en hen daar enkele moderne bibliotheken laten zien. Toen ze het verschil zagen met onze vestiging, zeiden ze: jullie hebben gelijk, we moeten echt wat aan onze bieb doen. Als je met een goed plan en een doordacht concept komt, dan betaalt zich dat uit. Als je wilt samenwerken en durft te dromen, lukt alles.’

 

Bijzonderheden/(lokale)kenmerken

‘We hebben een grote collectie Schiermonnikoog. Dat is echt een feest voor het oog omdat deze geplaatst is naast de opgang van de trap. Verder vindt je bij ons een ING-servicepunt. Dat heeft – naast de bancaire dienstverlening – als voordeel dat je ook een doelgroep binnen krijgt die de bibliotheek normaliter niet zo snel zal bezoeken. Een doelgroep die we niet alleen ondersteunen op het gebied van internetbankieren maar ook wat betreft basisvaardigheden. Bovendien hebben we zo een extra geldstroom gecreëerd. De dienstverlening van de ING wordt gedaan door onze eigen medewerkers, die daarvoor een uitgebreid scholingstraject hebben gevolgd. Behalve op Schiermonnikoog hebben we ook een ING-servicepunt in Harlingen en Dokkum.’

 

Contactpersoon (voor meer informatie)

Paulien Schreuder, directeur-bestuurder van Bibliotheken Noord Fryslân: 
p.schreuder@bnfrl.nl